کد مطلب:20545 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:7

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

محل پرورش افكار كجاست؟

از نظر فيلسوفان مسلمان نفس (روح) انساني داراي نيروها و استعدادهايي است كه تمام فعاليت هاي انساني به واسطه آن ها انجام مي پذيرد . قوّه و نيروي فكر نيز يكي از قواي نفس انساني است. اين قوا و نيروها داراي ابزارهاي مادي هستند. مغز يكي از ابزارهاي قوه فكر انساني است. قوه فكر متعلق به نفس و روح انسان است بنابراين، فكر كردن ، از اعمال روح و نفس انسان است كه البته مغز انسان و كنش و واكنش شيميايي مقدمه و فراهم كننده اعمال فكر در وجود انسان مي باشند، نه اين كه مغز انساني ، عامل فكر باشد و محل پرورش افكار مغز باشد.

مغز نقش يك ابزار و آماده كننده و فراهم آورنده و مقدمه براي فكر كردن است كه البته بدون آن، تفكر روي موجودات مادي طبيعي صورت نمي گيرد.

فيلسوفان مسلمان براي اثبات عقيده خود دلايل متعدد ذكر كرده اند، از جمله اين كه تفكرات در انسان ها ثابت است و اگر چيزي در ده سال قبل در خاطره و ياد انسان باشد، بدون هيچ كم و زيادي و تغييري در زمان حاضر براي انسان وجود دارد، در حالي كه سلول هاي بدن انسان و از جمله سلول هاي مغزي در حال تغيير دائمي هستند، حتي اگر سلول هايي زنده مانده باشند، در اثر سوخت و ساز و جذب مواد غذايي جديد عوض شده اند، پس چگونه مي تواند همان چيز ثابت و در خاطر مانده باشد، يا صورت جديد را با آن مقايسه كرده و مشابهت آن ها را دريابيم؟!

اگر در پاسخ گفته شود هر سلول يا هر جزء مادي جديد، اثار جزء قبلي را به ارث مي برد و در خودش حفظ مي كند، در نقد آن مي توان گفت:

كدام قوّه در وجود انسان است كه وحدت يا تشابه صورت قبلي و بعدي را درك كند؟ بديهي است كه بدون مقايسه قبلي و بعدي و بدون درك يادآوري و بازشناسي نمي تواند صورت گيرد؟(1) اين عمل، قوه فكر در نفس انساني است.

پي نوشت ها :

1 - براي آگاهي بيشتر در اين موضوع ر . ك: آموزش فلسفه ، ج2، ص 206 ، مصباح يزدي؛ مجموعه آثار، ج6، ص 115 به بعد، استا د مطهري.